การเชือดสัตว์โดยทั่วไปในเดือนเราะญับไม่ได้เป็นสิ่งต้องห้ามแต่อย่างใด เหมือนกับการเชือดสัตว์ทั่วๆไปในเดือนอื่นๆ แต่ปัญหาคือชาวญาฮิลิยะฮฺในสมัยก่อนอิสลามได้มีการเชือดประเภทหนึ่งซึ่งพวกเขาเรียกว่า “อัลอะตีเราะฮฺ” นั่นคือการเชือดสัตว์หรือแพะเพื่อเป็นของขวัญหรือเลี้ยงอาหารให้แก่สมาชิกในครอบครัวในเดือนเราะญับ โดยเฉพาะในช่วง 10 วันแรกของเดือน และมักจะเรียกอีกชื่อว่า “เราะญะบิยะฮฺ” หมายถึงสัตว์ที่ถูกเชือดในเดือนเราะญับ
บรรดาอุละมาอ์มีทัศนะที่ขัดแย้งกันเกี่ยวกับหุกมดังกล่าว -ในกรณีที่ปลอดจากสิ่งที่นำไปสู่การชิริกต่ออัลลอฮฺ- ว่าอิสลามส่งเสริมให้กระทำหรือไม่ ?
- อุละมาอ์ส่วนใหญ่ (หะนะฟีย์ มาลิกีย์ และหันบะลีย์) มีทัศนะว่า อิสลามได้ยกเลิกการกระทำดังกล่าวแล้ว ดังนั้นจึงไม่ส่งเสริมให้กระทำ (ดู อัลมัจญ์มูอ์ เล่ม 8 หน้า 446, ชัรหิเศาะหีหฺมุสลิม เล่ม 13 หน้า 137, อัลอิอฺติบาร ฟี อัลนาสิค วัลมันสูค มิน อัลอาษาร หน้า 158-160)
โดยอ้างหลักฐานจากหะดีษของอบูฮุร็อยเราะฮฺ ท่านนบีศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัมกล่าวว่า
لاَ فَرَعَ وَلاَ عَتِيْرَةَ
ความว่า “ไม่มีการเชือดฟะเราะอฺ (การเชือดลูกสัตว์ท้องแรกหลังจากที่คลอดออกมา เพื่อบูชาแก่บรรดาเจว็ด หรือเพื่อหวังความบะเราะกะฮฺที่จะได้จากแม่พันธ์ในอนาคต) และไม่มีการเชือดอะตีเราะฮฺ” (บันทึกโดย อัลบุคอรีย์ เลขที่ 5473 และมุสลิม เลขที่ 1976)
- และอุละมาอ์อีกกลุ่มหนึ่ง อาทิ อิบนุสีรีน และชาฟิอีย์ มีทัศนะว่าส่งเสริมให้กระทำ (อัลมัจญ์มูอฺ เล่ม 8 หน้า 445-446)
โดยอ้างหลักฐานจากหลายๆหะดีษที่บ่งชี้ว่าอนุญาตและส่งเสริมให้ปฏิบัติ ซึ่งส่วนหนึ่งเป็นหะดีษที่เศาะหีหฺเช่นกัน (ดู 1.หะดีษมิคนัฟ บิน สุลัยม์ อัลฆอมิดีย์ บันทึกโดยอบูดาวูด เลขที่ 2788, อัตติรมิซีย์ เลขที่ 1523, อันนะสาอีย์ เล่ม 7 หน้า 167, อิบนุมาญะฮฺ เลขที่ 3125, ดูเศาะหีหฺอิบนุมาญะฮฺ ของอัลอัลบานีย์ เลขที่ 2533, 2.หะดีษนุบัยชะฮฺ บิน อัมรู บันทึกโดย อบูดาวูด เลขที่ 2830, อันนะสาอีย์ เล่ม 7 หน้า 169-170, อิบนุมาญะฮฺ เลขที่ 2565, ดู เศาะหีหฺอิบนุมาญะฮฺ ของอัลบานีย์ เลขที่ 2565, และอื่นๆ)
และให้คำตอบต่อหะดีษอบูฮุร็อยเราะฮฺที่เป็นหลักฐานของญุมฮูรว่า “สิ่งต้องห้ามในหะดีษข้างต้นคือห้ามไม่ให้ปฏิบัติเสมือนกับชาวญะฮีลิยะฮฺซึ่งพวกเขาจะเชือดสัตว์เพื่อบูชาอื่นจากอัลลอฮฺ หรือเป็นการปฏิเสธความเป็นวาญิบเท่านั้น ไม่ได้เป็นการยกเลิกเสียทีเดียว” (ดู ละฏออิฟ อัลมะอาริฟ หน้า 227, ฟัตหุลบารีย์ เล่ม 9 หน้า 512)
ส่วนญุมฮูรก็ให้คำตอบต่อหลักฐานที่ฝ่ายที่สองอ้างไว้ว่า
“หะดีษอบูฮุร็อยเราะฮฺมีน้ำหนักด้านความถูกต้องและมั่นคงมากกว่า ดังนั้นจึงจำเป็นต้องยึดปฏิบัติตามนั้นมากว่าหะดีษที่มีน้ำหนักน้อยกว่า และมีอุละมาอ์หลายท่านที่ยืนยันว่า หลักฐานที่ฝ่ายที่สองอ้างมานั้นถูกนยกเลิกด้วยหะดีษอบูฮุร็อยเราะฮฺ อาทิ อิบนุลมุนซิร เป็นต้น เพราะอบูฮุร็อยเราะฮฺเข้ารับอิสลามทีหลัง ส่วนหะดีษที่อนุญาตนั้นเกิดขึ้นช่วงแรกของอิสลาม หลังจากนั้นก็ถูกยกเลิกไป” (ดู ละฏออิฟ อัลมะอาริฟ หน้า 227 และอัลอิอฺติบาร หน้า 388-390)
อัลหะสันกล่าวว่า
“อะติเราะฮฺไม่มีในอิสลาม แต่ทว่า อะติเราะฮฺนั้นเคยเกิดขึ้นในสมัยญะฮิลิยะฮฺ พวกเขาบางคนจะถือศีลอดแล้วก็เชือดสัตว์อะติเราะฮฺ” (ละฏออิฟ อัลมะอาริฟ หน้า 227)
อิบนุเราะญับกล่าวว่า
“และยังมีสิ่งที่ถูกปฏิบัติคล้ายกับการเชือดอะติเราะฮฺในช่วงเดือนเราะญับ อาทิ ยึด (วันใดวันหนึ่งของเดือนเราะญับ) เป็นเทศกาลแห่งการเฉลิมฉลอง เช่นมีการทานของหวาน และอื่นๆ และได้มีรายงานจากอิบนุอับบาสว่า ท่านไม่ชอบให้มีการยึด(วันใดวันหนึ่งใน) เดือนเราะญับเป็นเทศกาลแห่งการเฉลิมฉลอง” (ละฏออิฟ อัลมะอาริฟ หน้า 227)
สรุป คือ ควรหลีกเลี่ยงการเชือดสัตว์เพื่อเลี้ยงครอบครัวในเดือนเราะญับที่เรียกว่าอะติเราะฮฺเป็นการดีที่สุด เพื่อหลีกเลี่ยงจากชุบฮาต เพราะจะอย่างไรก็ตาม การเชือดสัตว์ตามปกติทั่วไปก็ยังคงสามารถทำได้อยู่ วัลลอฮุอะอฺลัม
นุบัยชะฮฺ บิน อัมรูเล่าว่า บรรดาเศาะหาบะฮฺกล่าวแก่ท่านนบีศ็อลลัลลอฮุอะลัยฮิวะสัลลัม ว่า
“โอ้ท่านรสูลุลลอฮฺ เมื่อสมัยญาฮิลิยะฮฺ พวกเราเคยเชือดอะติเราะฮฺ –ในเดือนเราะญับ-”
ท่านตอบว่า
اِذْبَحُوْا للهِ فِي أَيِّ شَهْرٍ كَانَ وَبِرُّوْا اللهَ وَأَطْعِمُوْا
ความว่า “พวกท่านจงเชือดเพื่ออัลลอฮฺในเดือนใดก็ได้ (แต่อย่าเจาะจงเชือดในเดือนเราะญับ*) และจงปฏิบัติดีต่ออัลลอฮฺ (จงอย่าตั้งภาคีย์ต่อพระองค์) และจงเลี้ยงอาหาร (แก่สมาชิกในครอบครัว)” (บันทึกโดย อบูดาวูด เลขที่ 2830, อันนะสาอีย์ เล่ม 7 หน้า 169-170, อิบนุมาญะฮฺ เลขที่ 2565, ดู เศาะหีหฺอิบนุมาญะฮฺ ของอัลบานีย์ เลขที่ 2565)
วัลลอฮุอะอฺลัม
หมายเหตุ
* คำในวงเล็บเป็นคำอธิบายของอิบนุหะญัรในฟัตหุลบารีย์ เล่ม 9 หน้า 512
.......................................
ไฟศ็อล บิน อาลี อัลบุอฺดานีย์
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น