ได้ร่ำเรียนและตักตวงวิชาความรู้จากคณาจารย์หลากหลายสาขาวิชา ในบรรดาคณาจารย์ที่สำคัญๆของท่านได้แก่
- อบู อาลี มุหัมมัด บิน อับดุลวะฮาบ อัลญุบบาอีย์ เสียชีวิตปี 303 ฮ.ศ. เป็นพ่อเลี้ยงและอาจารย์ที่มีบทบาทสำคัญที่สุดในชีวิตของอบู หะสัน ด้านการเลี้ยงดู และการประสาทวิชาความรู้ ก่อนที่ท่านจะสลัดทิ้งความเชื่อตามแนวทางของมุอฺตะซิละฮฺ (อัลกามิล เล่ม 8 หน้า 96)
- ซะกะรียา บิน ยะหฺยา อัสสาญีย์ เสียชีวิตปี 307 ฮ.ศ. เป็นนักรายงานหะดีษและมุฟตีแห่งเมืองบัศเราะฮฺ ถือได้ว่าอัสสาญีย์เป็นอาจารย์คนแรกของอบูหะสัน เพราะบิดาของท่านได้สั่งเสียและฝากฝังอบูหะสันไว้กับอัสสาญีย์ก่อนที่ท่านจะเสียชีวิต (ตับยีน กัซบฺ อัลมุฟตะรอ หน้า 400, เฏาะบะกอต อัสสุบกีย์ เล่ม 3 หน้า 299, 355, อัลมิลัล วัลนิหัล ของอัลบัฆดาดีย์ หน้า 128-129) และจากอาจารย์ท่านนี้เองที่อบูหะสันได้รับรายงานหะดีษและได่รับการประสาทความรู้เกี่ยวกับคุณลักษณะของอัลลอฮฺตามทัศนะของอุละมาอ์สะลัฟ และใช้อ้างอิงในงานประพันธ์ของท่านหลายเล่ม (สิยัร อะอฺลาม อันนุบะลาอ์ เล่ม 14 หน้า 98, ตัซกิเราะฮฺ อัลหุฟฟาซ ของ อัซซะฮะบีย์ เล่ม 2 หน้า 709)
- อบู อัลอับบาส อะหมัด บิน อุมัร อิบนุ สุร็อยจญ์ อัลกอฎีย์ ผู้ได้รับฉายาชาฟิอีย์ที่ 2 และอิมามมุญัดดิดแห่งศตวรรษที่สาม เสียชีวิตปี 303 ฮ.ศ. เป็นอาจารย์ด้านนิติศาสตร์หรือฟิกฮฺของอัลอัชอะรีย์ (อัลบิดายะฮฺ วะอันนิฮายะฮฺ เล่ม 11 หน้า 187)
- อิบรอฮีม บิน อะหมัด อบู อิสหาก อัลมัรวะซีย์ เป็นสหายและศิษย์เอกของของอบู อัลอับบาส อิบนุสุร็อยจญ์ และเป็นแกนนำมัซฮับชาฟิอีย์ในสมัยนั้น เสียชีวิตปี 340 ฮ.ศ. (ตารีฆบัฆดาด เล่ม 11 หน้า 347, วะฟะยาต อัลอะอฺยาน ของอิบนุค็อลลิกาน เล่ม 3 หน้า 384)
- มุหัมมัด บิน อาลี อบู บะกัร อัลก็อฟฟาล (ใหญ่) อัชชาชีย์ เสียชีวิตปี 365 ฮ.ศ. เป็นหนึ่งในบรรดาอาจารย์ของ อบู หะสัน อัลอัชอะรีย์ที่มีการแลกเปลี่ยนวิชาความรู้ระหว่างกัน โดยที่อบูหะสันจะศึกษาวิชาฟิกฮฺมัซฮับชาฟิอีย์จากอัลก็อฟฟาล ส่วนอัลก็อฟฟาลก็จะศึกษาวิชาวิภาควิทยา (อิลมุลกะลาม) จากอบูหะสัน (เฏาะบะกอต อัสสุบกีย์ เล่ม 3 หน้า 200-202, ตับยีนกัซบฺ อัลมุฟตะรอ หน้า 182-183, สิยัรอะอฺลาม อันนุบะลาอ์ เล่ม 16 หน้า 283-285)
- อัลฟัฎลฺ บิน อัลหุบาบ อบู เคาะลีฟะฮฺ อัลญุมะฮีย์ เสียชีวิตปี 305 ฮ.ศ. (สิยัร อะอฺลาม อันนุบะลาอ์ เล่ม 15 หน้า 86, ตับยีน กัซบฺ อัลมุฟตะรอ หน้า 400, เฏาะบะกอต อัสสุบกีย์ เล่ม 5 หน้า 355)
และอาจารย์ท่านอื่นๆอีกจำนวนมาก ซึ่งผู้อ่านสามารถเข้าไปศึกษาเพิ่มเติมตามแหล่งอ้างอิงที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น
« แก้ไขครั้งสุดท้าย: สิงหาคม 01, 2007, 03:11:56 PM โดย وا شُغْلاه » บันทึกการเข้า
รักท่านนบี ต้องปกป้องเกียรติท่าน
salafy
6. ศิษยานุศิษย์
ด้วยความโด่งดังของบทบาทและจุดยืนของอบู หะสัน อัลอัชอารีย์ในด้านการประกาศตัวต่อต้านและตอบโต้แนวคิดของมุอฺตะวิละฮฺ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเรื่องราวการประกาศกลับตัวของท่านต่อหน้าชุมชนดังกระฉ่อนไปทั่วทุกมุมเมือง จึงไม่เป็นการแปลกที่จะมีบรรดาผู้แสวงหาความรู้ทยอยกันไปเป็นลูกศิษย์ของท่านเป็นจำนวนมาก แต่โดยภาพรวมแล้วบรรดาลูกศิษย์ของท่านส่วนใหญ่ จะไปตักตวงเอาวิชาความรู้จากท่านในด้านอะกีดะฮฺ และหลักการศรัทธาที่อบู หะสันได้วางรากฐานไว้ หลังจากที่ท่านได้กลับตัวจากแนวคิดมุอฺตะซิละฮฺ
ถึงแม้ว่าท่านจะมีลูกศิษย์ลูกหาจำนวนมากมายก็ตาม แต่ลูกศิษย์ที่ถือว่าเป็นศิษย์เอกและมีบทบาทสำคัญในการเผยแพร่แนวคิดของอบู หะสัน อัลอัชอะรีย์ ตามที่อัสสุบกีย์ (เฏาะบะกอต เล่ม 3 หน้า 368-369) ได้เล่าไว้มีเพียง 4 ท่านแรกต่อไปนี้เท่านั้น นั่นคือ
1- อิบนุ มุญาฮิด มุหัมมัด บิน อะหมัด บิน ยะอฺกูบ อัตฏออีย์ อัลบัฆดาดีย์ เสียชีวิตปี 370 ฮ.ศ. ซึ่งต่อมาได้เป็นอาจารย์คนสำคัญของอัลบากิลลานีย์ (ตับยีน กัซบฺ อัลมุฟตะรอ หน้า 177, สิยัร อะอฺลาม อันนุบะลาอ์ เล่ม 16 หน้า 305, อัดดีบาจญ์ อัลมัซฮับ เล่ม 2 หน้า 210)
2. อบู อัลหะสัน อัลบาฮิลีย์ อัซซาฮฺโ อัสซูฟีย์ เสียชีวิตประมาณปี 375 ฮ.ศ. ซึ่งต่อมาได้เป็นอาจารย์ของ อบู อิสหาก อัลอิสฟิรอยีนีย์, อิบนุเฟาร้อก และอัลบากิลลานีย์ (ตับยีน กัซบฺ อัลมุฟตะรอ หน้า 178, สิยัร อะอฺลาม อันนุบะลาอ์ เล่ม 16 หน้า 304, อัลวาฟี บิลวะฟะยาต เล่ม 12 หน้า 312)
3. อบู อัลหุเสน บุนดาร บิน อัลหุเสน อัชชีรอซีย์ อัสซูฟีย์ คนใช้ของอบู หะสัน อัลอัชอะรีย์ เสียชีวิตปี 353 ฮ.ศ. (ตับยีน กัซบฺ อัลมุฟตะรอ หน้า 179, สิยัร อะอฺลาม อันนุบะลาอ์ เล่ม 16 หน้า 108, หิลยะตุลเอาลิยาอ์ เล่ม 10 หน้า 385, เฏาะบะกอต อัสซูฟียะฮฺ หน้า 467, เฏาะบะกอต อัสสุบกีย์ เล่ม 3 หน้า 224)
4. อบู อัลหะสัน อาลี บิน มะฮฺดี อัตเฏาะบะรีย์ เสียชีวิตประมาณปี 380 ฮ.ศ. (ตับยีน กัซบฺ อัลมุฟตะรอ หน้า 195, เฏาะบะกอต อัสสุบกีย์ เล่ม 3 หน้า 466)
5. อบู บะกัร อัลก็อฟฟาล อัชชาชีย์ ดังที่ได้กล่าวมาแล้วในทำเนียบของคณาจารย์
6. อิบนุคุฟัยฟ์ อบู อับดิลลาฮฺ มุหัมมัด บิน คุฟัยฟ์ อัชชีรอซีย์ อัสซูฟีย์ เสียชีวิตปี 371 ฮ.ศ. (ตับยีน กัซบฺ อัลมุฟตะรอ หน้า 190, สิยัร อะอฺลาม อันนุบะลาอ์ เล่ม 16 หน้า 342, หิลยะตุลเอาลิยาอ์ เล่ม 10 หน้า 386, เฏาะบะกอต อัสสุบกีย์ เล่ม 3 หน้า 149)
และศานุศิษย์ท่านอื่นๆอีกจำนวนมาก ซึ่งผู้อ่านสามารถเข้าไปศึกษาเพิ่มเติมตามแหล่งอ้างอิงที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น
หมายเหตุ บรรดารายชื่อที่อิบนุอะสากิรได้ระบุไว้ในทำเนียบเฏาะบะกอตสหายของอบู หะสัน อัลอัชอะรีย์รุ่นที่ 1 ไม่ใช่ว่าทุกคนจะเป็นลูกศิษย์ที่ร่ำเรียนกับอบู หะสัน ดังนั้น ท่านจึงกล่าวว่า “รุ่น (เฏาะบะเกาะฮฺ) ที่ 1 คือบรรดาสหายของอบู หะสัน ที่ได้รับเอาวิชาความรู้มาจากท่าน และบรรดาผู้ที่มีทัศนะเช่นเดียวกับท่านที่อยู่ร่วมสมัยเดียวกัน หรือได้ศึกษาจากทัศนะของท่าน (แต่ไม่ได้เรียนกับท่านโดยตรง)” (ตับยีน กัซบฺ อัลมุฟตะรอ หน้า 177)
อัสสุบกีย์กล่าวว่า “และบางที บรรดาบุคคลเหล่านั้น (หมายถึงผู้ที่มีรายชื่อในทำเนียบรุ่นที่ 1 ของบรรดาสหายของอบู หะสัน ตามที่มีระบุในหนังสือของอิบนุอะสากิร) เป็นบุคคลที่ไม่มีการยืนยันว่าพวกเขาได้เคยนั่งเรียนกับเชค (อบู หะสัน) แต่ ทุกคนเป็นผู้ที่อยู่ร่วมสมัยกับท่าน และดำเนินตามแนวทาง (มัซฮับ) ของท่าน” (เฏาะบะกอต อัสสุบกีย์ เล่ม 3 หน้า 368)
ดังนั้น การที่มีนักวิชาการบางท่านได้รวบรวมรายชื่อที่อิบนุอะสากิรได้ระบุไว้ในทำเนียบสหายรุ่นที่ 1 ของอบูหะสัน และยืนยันว่าทั้งหมดเป็นสานุศิษย์ของท่าน จึงเป็นการกระทำและความเข้าใจที่ไม่ถูกต้อง วัลลอฮุอะอฺลัม (ดูตัวอย่างการเขียนของเจ้าของหนังสือ บัยนะ อบี หะสัน อัลอัชอะรีย์ วะ อัลมุนตะสิบีน อิลัยฮิ ฟี อัลอะกีดะฮฺ หน้า 37
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น