طلب العلم فريضة على كل مسلم
(رواه ابن ماجه بسند صحيح)
ซึ่งมีความหมายว่า “การศึกษาหาความรู้นั้นเป็นหน้าที่ของมุสลิมทุกคน” บันทึกโดย อิบนุมาญะฮฺ ด้วยสายรายงานที่ถูกต้อง
แต่ในบางครั้งบางคนเขาจะอ่านว่า طلب العلم فريضة على كل مسلم ومسلمة (การศึกษาหาความรู้นั้นเป็ฯหน้าที่ของมุสลิมทั้งชายและหญิซ) มีคำว่า مسلمة (สตรีที่นับถือศาสนาอิสลาม) เพิ่มต่อท้าย อันนี้บรรดาผู้รู้หลายท่านเขาบอกว่า คำท้ายคำเดียวคำนี้เป็นคำที่เพิ่มใหม่ บ้างว่าเป็น เฏาะอีฟ ضعيف (ความน่าเชื่อถือมีน้อย) เฉพาะคำๆนี้ เลยทำให้ส่วนที่อยู่ข้างหน้านั้นลดความน่าเชื่อถือไปด้วย เฉพาะส่วนหน้าอย่างเดียวตามที่ได้กล่าวมาข้างบนนั้น มีหลายคนได้รายงานและได้บันทึกไว้ อย่างที่ยกมานี้เป็น อิบนุมาญะฮฺ ที่บันทึกโดยเอาจากสายรายงานที่น่าเชื่อถือ ดังนั้นหะดีษนี้มีความน่าเชื่อถือว่าเป็นคำพูดของนบี(ศ็อลฯ)จริงค่อนข้างสูง อย่างที่เราเรียกตามภาษาหะดีษว่า เศาะฮีฮฺ
นอกจากหะดีษที่ได้ยกมาข้างบนนี้แล้วที่เราได้ยินบ่อย มีอีกสองสามหะดีษที่อาจได้ยินที่เขายกมาอ้างสม่ำเสมอ หะดีษที่ว่า
اطلبوا العلم من ا لمهد إلى اللحد
ความว่า “พวกเจ้าจงศึกษาหาความรู้จากเปลจนถึงหลุ่มฝั่งศพ”
โดยความหมายบรรดาอุลามาอฺว่าถูกต้อง แต่ตัวบทหะดีษนี้สายรายงานไม่ถูกต้อง อับดุลฟาตาฮฺ อะบูฆุดดะฮฺ ได้กล่าวว่า ประโยคนี้มีคนพูดถึงมาก จริงแล้วไม่ใช่หะดีษ ไม่ควรจะไปอ้างว่าคำนี้หรือประโยคนี้เป็นหะดีษหรือคำพูดของนบี(ศ็อลฯ)(قيمة الزمن عند العلماء، هامش ص 29) ไม่ใช่หะดีษที่ท่านอะบูฆุดดะฮฺว่านี้ ในภาษาหะดีษเขาเรียกว่า เมาฏูอฺ موضوع
และมีอีกประโยคหนึ่งที่เขาว่าเป็นหะดีษ คือ
اطلبوا العلم ولو بالصين
ความว่า “พวกเจ้าจงศึกษาหาความรู้แม้จะไกลถึงประเทศจีน”
ประโยคนี้หลายคนได้บันทึกว่าเป็นหะดีษ และบอกว่ามาจากสายรายงานที่ชื่อว่า อะบู อาติกะฮฺ
อัลบัซซารฺ กล่าวในมัสนัดของเขา (1/175) ว่า อะบู อาติกะฮฺ เป็นใคร มาจากไหนไม่มีใครู้จัก ดังนั้นหะดีษนี้จึงเป็นหะดีษที่ไม่มีที่มาหรือไม่มีความจริง لا أصل له
นักการหะดีษสมัยใหม่ท่านหนึ่งที่เรารู้จักในความเด็ดขาดในการตัดสินว่าหะดีษหรือไม่อย่างไรนั้น คือ ท่าน อัลบานี ท่านได้กล่าวว่า หะดีษนี้ باطل บาฏิล แปลเป็นไทยตรงคือ โมฆะ
สรุปคือ ไม่ใช่หะดีษ แต่ไม่ได้หมายความว่า โดยความหมายให้ศึกษาหาความรู้แม้จะอยู่ไกลก็ตามนั้นไม่ถูกต้องด้วย เพราะอิสลามส่งเสริมให้ศึกษาหาความรู้ทุกเมื่อและแม้จะต้องไปหาไกลๆ
วัลลอฮุอะอฺลัม
จาก http://ccyiu.net
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น