หลักการกำหนดระยะทางเพื่อย่อละหมาด

คำถาม  อยากทราบระยะทางที่แน่นอนและชัดเจน ที่อนุญาตให้คนเดินทางละหมาดย่อได้
คำตอบ เรื่องนี้อุละมาอ์มีความเห็นต่างกันไป บางท่านได้กำหนดว่าระยะทางที่คนเดินทางจะละหมาดย่อได้คือ 83 กิโลเมตร
             ส่วนบางท่านเห็นว่าขึ้นอยู่กับว่าตามธรรมเนียมปฏิบัติ ถ้าผู้คนทั่วไปเห็นว่ามันเป็นการเดินทาง อย่างนี้ก็ละหมาดย่อได้ แม้ว่าระยะทางจะไม่ถึง 80 กิโลเมตร แต่ถ้าพวกเขาเห็นว่าไม่ใช่การเดินทางก็ละหมาดย่อไม่ได้ แม้ว่าจะเดินทางเป็นร้อยกิโลเมตรก็ตาม

            ความเห็นประการหลังนี้ เป็นทัศนะของชัยคุล อิสลาม อิบนุ ตัยมียะฮฺ  เหตุผลก็เพราะว่าอัลลอฮฺ ตะอาลา   และเราะซูลของพระองค์ ไม่ได้กำหนดระยะทางที่ตายตัว เพื่อการย่อละหมาดในการเดินทาง

            มีหะดีษรายงานจากท่านอนัส บินมาลิก ได้กล่าวว่า

‏إِذَا خَرَجَ مَسِيرَةَ ثَلَاثَةِ أَمْيَالٍ ‏ ‏أَوْ ثَلَاثَةِ ‏ ‏فَرَاسِخَ ‏ ‏ ‏صَلَّى رَكْعَتَيْنِ


ท่านนบี ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิ วะซัลลัม นั้นเมื่อท่านออกเดินทางเป็นระยะทางสามไมล์(ประมาณหกกิโลเมตร) หรือสามฟัรซัค  ท่านจะย่อละหมาดเหลือเพียงสองเราะกะอะฮฺ   (รายงานโดยมุสลิม)

            และทัศนะของชัยคุล อิสลาม อิบนุ ตัยมียะฮฺ  ใกล้เคียงกับความถูกต้องมากกว่า แต่หากว่าการยึดถือตามธรรมเนียมปฏิบัติของผู้คนนั้นทำให้เกิดความเห็นที่แตกต่างกันเกินไป ก็ไม่เป็นไรที่จะไปยึดถือตามทัศนะที่กำหนดระยะทางเอาไว้ดังที่กล่าวมาข้างต้น เพราะมันเป็นทัศนะของบรรดาอุละมาอ์เช่นกัน

……………………………

อ้างอิง อัลฟะตาวา อัลมุฮิมมะฮฺ ของชัยคฺ มุฮัมมัด บิน ศอลิฮฺ อัลอุษัยมีน หน้า 345

โดย อับดุศศอมัด อัน นัดวียฺ